Porady dietetyczne stymulujące płodność

Niepłodność

W dzisiejszych czasach niepłodność stanowi problem społeczny i boryka się z nim coraz większa liczba par w wieku reprodukcyjnym. Szacuje się, że problem ten dotyczy 14-20% par w Polsce. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała niepłodność za chorobę cywilizacyjną i zakwalifikowała leczenie zaburzeń płodności do podstawowych praw człowieka. Za przyczyny niepłodności podaje się nie tylko zaburzenia hormonalne u kobiet i mężczyzn, ale także nieprawidłowy styl życia, w tym zbyt mało aktywności fizycznej, stres oraz zły sposób żywienia [1].

Dieta a niepłodność

Do najczęstszych przyczyn niepłodności u kobiet zalicza się: nadwagę i otyłość (ale także niedowagę), insulinooporność, PCOS oraz endometriozę. U mężczyzn jako przyczyny również wskazuje się na nadwagę i otyłość, które wpływają na jakość nasienia. Są to problemy dietozależne, dlatego poprawa jakości żywienia w przypadku niepłodności ma duże znaczenie. Zdrowe odżywianie ma wpływ na prawidłową masę ciała, stan odżywienia organizmu, poprawne działanie gospodarki hormonalnej, występowanie owulacji oraz podniesienie jakości nasienia [2].

Kwasy tłuszczowe 

Ważną cechą diety propłodnościowej jest właściwa podaż jednonienasyconych kwasów tłuszczowych (JNKT), pochodzących ze źródeł roślinnych. Do produktów bogatych w JNKT zalicza się olej lniany, olej rzepakowy oraz miękkie margaryny z nich wyrabiane. W żywieniu należy zwrócić uwagę na równoczesne ograniczenie spożywania izomerów trans, znajdujących się w fast foodach, produktach “ready to eat” i słodyczach. Dowiedziono, że zastąpienie 2% energii pochodzącej z kwasów tłuszczowych jednonienasyconych izomerami trans dwukrotnie zwiększa ryzyko niepłodności z powodu zaburzenia owulacji. U mężczyzn zaś zauważa się zmniejszoną liczbę plemników wraz ze wzrostem izomerów trans w diecie [2,3].

Węglowodany

Kolejną cechą diety propłodnościowej jest prawidłowa podaż, jak i jakość spożywanych węglowodanów. Ta grupa makroskładników oddziałuje na poziom glukozy oraz insuliny. Gdy udział węglowodanów prostych w diecie (białe pieczywo, makarony, ryż, słodycze, napoje słodzone i gazowane) jest zbyt wysoki, dochodzi do zaburzenia gospodarki odpowiedzialnej za płodność. Warto więc zadbać o udział węglowodanów złożonych, charakteryzujących się wysoką zawartością błonnika pokarmowego (chleb z pełnego ziarnia, makarony razowe, ryż brązowy, warzywa) [1,2,3].

Białko

W diecie osób starających się o potomstwo istotny jest rodzaj spożywanego białka. Przeważać powinno białko pochodzenia roślinnego (nasiona roślin strączkowych, orzechy), a nie zwierzęcego. 

Witaminy i składniki mineralne

Na zdrowie prokreacyjne mają wpływ witaminy i składniki mineralne. Do najważniejszych z nich możemy zaliczyć witaminy z grupy B (B6 i B12), A, C, E, D, kwas foliowy, żelazo, cynk i selen. Ich źródła żywieniowe wymienione zostały poniżej [1,2,3]. Pamiętaj, że najlepiej oprzeć swoją dietę na lokalnych, ekologicznych produktach: 
 

Podsumowując, dieta bogata w produkty nieprzetworzone z prawidłową podażą kwasów nienasyconych, węglowodanów złożonych, warzyw i owoców powinna stanowić podstawę profilaktyki niepłodności [2].

Referencje

1. Bojanowska M., Kostecka M., Dieta i styl życia jako czynniki wpływające na płodność, Problemy Nauk Biologicznych, 2018, 67(2), 425-439
2. Szostak-Węgierek D., Nutrition and Fertility, Medycyna Wieku Rozwojowego, 2011, 15(4), 431-436
3. Maksym A., i wsp., Możliwość postępowania dietetycznego w niepłodności, Życie i Płodność, 2018, 3(35), 102-138