Zboża pradawne

Informacje podstawowe

 

Informacje o zbożach pradawnych

 

Pradawne odmiany zbóż stają się coraz bardziej popularne. Są doskonałą alternatywą dla tych, którzy chcą zrezygnować z tradycyjnej pszenicy ze względu na wysoką zawartość glutenu. Charakteryzuje je przede wszystkim to, że przez te wszystkie lata nie uległy dużym zmianom genetycznym - mutacjom i krzyżowaniu. Do zbóż pradawnych zaliczamy:

  • Odmiany pszenicy, czyli orkisz, kamut, samopsza, płaskurka, 
  • Proso
  • Jęczmień
  • Miłka abisyńska
  • Sorgo
  • Owies
  • Pseudozboża: amarantus, quinoa, gryka, chia.

 

Czy wiesz, że…?

 

Gdy kupujesz produkt spożywczy, który jest uprawiany bądź hodowany blisko Ciebie nie musi on pokonać dalekiej drogi, by trafić na Twój stół. Zachowa więc dłużej świeżość, dzięki czemu nie trzeba go przetwarzać. Dlatego też robiąc zakupy warto wybierać produkty lokalne! Jakie są inne korzyści kupowania żywności pochodzącej z Twoich okolic? Badania dowodzą, że bakterie w naszych jelitach kształtują się na bazie środowiska, w którym przebywamy - najlepszy wpływ zatem na funkcjonowanie naszego organizmu będą miały właśnie te produkty, które nasza flora bakteryjna zna już od lat! 

 

Właściwości i skład

 

Zboża pradawne bogate są w błonnik pokarmowy, białko roślinne oraz liczne mikroskładniki, takie jak żelazo, cynk, wapń, magnez czy fosfor. Są też źródłem witamin z grupy B. 

100 g płaskurki dostarczy nam:

  • 321 kcal
  • 10,8 g białka
  • 63,3 g węglowodanów
  • 8,8 g błonnika
  • 2,7 g tłuszczu

100 g orkiszu dostarczy nam:

  • 338 kcal
  • 14,5 g białka
  • 2,4 g tłuszczu
  • 70 g węglowodanów
  • 10,7 g błonnika
     

 

Rola zbóż pradawnych w diecie i korzyści zdrowotne

 

Zboża pradawne dostarczają dużą ilość białka roślinnego, a wysoka zawartość błonnika pokarmowego obniża poziom cholesterolu LDL i reguluje stężenie glukozy we krwi. Niewielka ilość tłuszczów, z których większość stanowią kwasy tłuszczowe nienasycone, w tym omega-3 i omega-6, istotnie wpływa na pracę układu krążenia, układu nerwowego oraz narządu wzroku. Żelazo w nich zawarte zmniejsza ryzyko niedokrwistości. 

 

Jak spożywać zboża pradawne?

 

Zboża pradawne doskonale nadają się do pieczenia chleba oraz robienia domowego makaronu. Pseudozboża (quinoa, chia, amarantus) stanowią świetny dodatek do sałatek. 

 

Przykładowe przepisy 

 

Jak w niebanalny i smaczny sposób urozmaicić naszą dietę z wykorzystaniem zbóż pradawnych, nawet w przypadku specjalnych zaleceń żywieniowych? Sprawdź poniższe przepisy!

 

Pomysł na włączenie zbóż pradawnych do diety w przypadku IBS:

Bułki owsiane

Składniki:

  • Jajko kurze - 2 sztuki (120g)
  • Jogurt naturalny kremowy -  200 g
  • Płatki owsiane górskie - 120 g
  • Otręby owsiane 365 kcal -  50 g
  • 1 łyżeczka proszku do pieczenia
  • 50 ml wody

 

Przygotowanie:

  1. Składniki należy wymieszać na jednolita masę, a następnie odstawić na 20 minut.
  2. Piekarnik nastawić na 180 stopni.
  3. Formować bułki i wstawić do piekarnika na 25-30 minut.

 

 

Pomysł na włączenie zbóż pradawnych do diety w przypadku chorób wątroby:

Ciasteczka orkiszowe z ziarnami

Składniki:

  • 3,5 szklanki mąki orkiszowej,
  • 1,5 szklanki płatków owsianych,
  • 1 i 1/3 szklanki ziaren słonecznika,
  • 2 czubate łyżki siemienia lnianego,
  • 2 i 1/3 szklanki cukru,
  • 100 g masła,
  • 70 g oleju rzepakowego,
  • 50 g gorzkiej czekolady,
  • 2 jajka,
  • 1 łyżeczka sody oczyszczonej,
  • 1 szczypta soli,
  • aromat waniliowy

 

Przygotowanie:

  1. Do miski należy przesiać mąkę przez sito i dodać płatki owsiane, wszystkie ziarna, siemię lniane oraz sodę oczyszczoną i odrobinę soli. Wszystkie składniki dokładnie wymieszać.
  2. Masło należy rozpuścić w rondelku i dodawać do niego cukier trzcinowy - mieszać dla delikatnego rozpuszczenia cukru i wystudzić.
  3. Po ostudzeniu dodać olej rzepakowy i dwa jajka. Wymieszać.
  4. W kąpieli wodnej rozpuścić czekoladę, wystudzić i wraz z kilkoma kroplami aromatu dodać do rondelka z rozpuszczonym masłem i pozostałymi składnikami - wymieszać.
  5. Powstałą masę połączyć z suchymi składnikami i wyrobić ciasto. Uformować ciasteczka i ułożyć j na blaszce z papierem. Wstawić do piekarnika nagrzanego do 180 stopni na 15-20 minut.

 

Zboża pradawne można też wykorzystać, aby przygotować:

  • Kanapki z chleba z płaskurki i orkiszu z sałatą, kiełbasą wieprzową i pomidorem,
  • Kaszę bulgur z gulaszem wieprzowym i ogórkiem kiszonym.