Wiśnie

Informacje podstawowe

Owoce i warzywa pełnią niezwykle ważną rolę w naszej diecie. Według rekomendacji Światowej Organizacji Zdrowia każdego dnia powinniśmy spożywać 5 porcji owoców i warzyw (równowartość 400 g). Najlepsza proporcja to 4 porcje warzyw : 1 porcji owoców. 

Pysznym i zdrowym pomysłem na włączenie owoców do swojej diety jest konsumpcja polskich wiśni. Mniej słodkie niż czereśnie, idealnie nadają się do jedzenia zarówno na surowo, jak i w formie różnych przetworów.

 

Dostępność wiśni

Soczyste, czerwone i jędrne, a… zdecydowanie za mało doceniane! Wiśnie są naszym dobrem narodowym, bo Polska to największy europejski i drugi na całym świecie producent tych owoców. Eksportujemy je w różnych postaciach: świeżej, mrożonej czy w formie soków. Produkujemy także mnóstwo wiśniowych przetworów. 

Gdzie rośnie najwięcej wiśni? Bujnymi uprawami mogą pochwalić się województwa: mazowieckie, świętokrzyskie, lubelskie i łódzkie. Jedną z najpopularniejszych odmian uprawianych w naszym kraju jest wiśnia łutówka. Wiśnia to roślina, która dobrze rośnie w klimacie umiarkowanym, a do tego jest samopłodna, co ułatwia zwiększenie plonów. 

Jednym z najlepszych typów wiśni do przyrządzania przetworów jest wiśnia nadwiślanka. W 2009 roku nadano jej odznaczenie Chronionej Nazwy Pochodzenia. Do jej uprawy mają prawo jedynie producenci z konkretnych regionów Polski, na terenie województw mazowieckiego, świętokrzyskiego i lubelskiego. Wiśnia nadwiślanka pochodzi z drzew wiśni sokówki odroślowej, a jej owoce zbiera się wyłącznie ręcznie. Obostrzenia te gwarantują najwyższą jakość lokalnego produktu.

Co znajdziesz w 100 gramach?

Kalorie
49kcal
Tłuszcz
0.4g
Białko
0.9g
Węglowodany
10.9g
Błonnik
1g
Witamina C
12mg

Czy wiesz, że…?

Gdy kupujesz produkt spożywczy, który jest uprawiany bądź hodowany blisko Ciebie, nie musi on pokonać dalekiej drogi, by trafić na Twój stół. Zachowa więc dłużej świeżość, dzięki czemu nie będzie trzeba go przetwarzać. Dlatego też, robiąc zakupy warto wybierać produkty lokalne! 

Jakie są inne korzyści kupowania żywności pochodzącej z Twoich okolic? Badania dowodzą, że bakterie w naszych jelitach kształtują się na bazie środowiska, w którym przebywamy [7] - najlepszy wpływ zatem na funkcjonowanie naszego organizmu będą miały właśnie te produkty, które nasza flora bakteryjna zna już od lat! 

 

Właściwości i skład

Wiśnia posiada dużą zawartość procentową wody - aż ok. 87%! W skład tego zdrowego owocu wchodzą także naturalne cukry, błonnik, witaminy (w tym dużo witaminy C - wiśnia jest jej bardzo dobrym źródłem) i składniki mineralne takie jak wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód i cynk. 

Wiśnie są stosunkowo niskokaloryczne i mają niski indeks glikemiczny, są więc odpowiednie chociażby dla osób zmagających się z insulinoopornością. Można je łatwo dostać zarówno w sezonie (dla wiśni jest to lipiec), jak i poza nim, w formie mrożonej lub przetworów. Najlepiej oczywiście przygotować je samodzielnie! 

 

Rola wiśni w diecie i korzyści zdrowotne

Wiśnie zawierają dużo witaminy C, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania wielu układów, w tym krwionośnego, nerwowego, szkieletowego. 

W ich składzie znajdują się także ważne antyoksydanty, zwane antocyjanami. Jako przeciwutleniacze działają one ochronnie na naczynia krwionośne (m.in. zmniejszając odkładanie się w nich złogów miażdżycowych, zwanych blaszkami). Wywierają także dobry wpływ na nasze oczy, stymulując wytwarzanie substancji zwanej rodopsyną. 

Jakie jeszcze korzystne dla naszego zdrowia składniki znajdziemy w wiśniach? Miedź - również ważną ze względu na swoje działanie antyoksydacyjne; melatoninę - dzięki niej regulujemy nasz rytm dobowy i poprawiamy jakość snu; polifenole - działają ochronnie m.in. na układ krążenia. 

 

Jak spożywać wiśnie?

Na surowo, a może w formie dżemu, marmolady, konfitury czy soku? Możliwości jest dużo, pamiętajmy tylko, by do domowych przetworów nie dodawać zbyt dużo cukru lub zastąpić go ksylitolem - pokusa dosładzania jest silna ze względu na dość sporą kwasotę tych owoców. 

 

Przykładowe przepisy: pomysł na włączenie wiśni do diety w przypadku trądziku

 

Sałatka z wiśniami, kozim serem i burakami 

Składniki:

Na sos: olej lniany, sól, pieprz, miód gryczany, ocet z polskich jabłek

Do sałatki: 1 upieczony burak, 2-3 garści polskich wiśni, sałatka polska, lokalny kozi ser (100 g), pestki dyni i słonecznika do posypania

Sposób przygotowania: 

  1. W miseczce wymieszaj wszystkie składniki na sos. Dostosuj ilości poszczególnych składników do swoich preferencji smakowych.
  2. Buraki pokrój na plastry, sałatę umyj i porwij na mniejsze kawałki, wiśnie umyj i wydryluj. Posiekaj ser.
  3. Wymieszaj wszystkie składniki w misce, polej sosem, posyp pestkami i ponownie zamieszaj.
  4. Smacznego!

Referencje

  1. https://apetytnapolskie.com/wisnia-dobra-dla-sportowcow/ (ostatni dostęp: 1.01.2022)
  2. http://www.inhort.pl/files/program_wieloletni/wykaz_publikacji/obszar7/7.1_2013_3_KatalogWisnia.pdf (ostatni dostęp: 1.01.2022)
  3. https://www.zywnosc.com.pl/polska-wisnia-stoi/ (ostatni dostęp: 1.01.2022)
  4. https://www.polskasmakuje.pl/europejski-system-oznaczen/chnp/wisnia-nadwislanka/ (ostatni dostęp: 1.01.2022)
  5. https://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/nutrition/activities/technical-support-to-member-states/promoting-fruit-and-vegetable-consumption (ostatni dostęp: 1.01.2022)
  6. https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/wisienka-na-torcie/ (ostatni dostęp: 1.01.2022)
  7. Jakub Gołąb, Marek Jakóbisiak, Witold Lasek, Tomasz Stokłosa: Immunologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 272-273.